ภาวะโลหิตจาง เป็นภาวะที่ร่างกายมีปริมาณเซลล์เม็ดเลือดแดงหรือน้ำเลือดแดง (ฮีโมโกลบิน) ต่ำกว่าปกติ ฮีโมโกลบินทำหน้าที่ในการลำเลียงออกซิเจนจากปอดไปยังเซลล์และเนื้อเยื่อต่างๆ ทั่วร่างกาย
หากมีภาวะโลหิตจาง ร่างกายจะขาดออกซิเจนเพียงพอ ทำให้รู้สึกเหนื่อยล้าและอ่อนแรงง่าย
สาเหตุของภาวะโลหิตจาง:
- การสูญเสียเลือด
การสูญเสียเลือดมากเกินไปเป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของภาวะโลหิตจาง เช่น การมีประจำเดือนมากเกินไป อุบัติเหตุ การผ่าตัด หรือภาวะเลือดออกในทางเดินอาหาร ซึ่งอาจเกิดจากแผลในกระเพาะอาหาร หรือโรคกระเพาะอาหาร
- การผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงน้อยลง
ร่างกายอาจผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงไม่เพียงพอจากหลายสาเหตุ เช่น การขาดสารอาหารจำเป็นต่อการผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดง เช่น ธาตุเหล็ก วิตามินบี12 และโฟเลต รวมถึงโรคไตวายเรื้อรังที่ทำให้ร่างกายไม่สามารถสร้างฮอร์โมนเพื่อกระตุ้นการผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงได้อย่างเพียงพอ
- การทำลายเซลล์เม็ดเลือดแดง
ภาวะที่เซลล์เม็ดเลือดแดงถูกทำลายก่อนเวลา เช่น โรคโลหิตจางชนิดเฮโมไลติก (Hemolytic Anemia) ซึ่งเกิดจากการติดเชื้อ ระบบภูมิคุ้มกันทำลายเซลล์เม็ดเลือดแดง หรือโรคเม็ดเลือดแดงรูปเคียว (Sickle Cell Anemia) ที่เซลล์เม็ดเลือดแดงมีรูปทรงผิดปกติและถูกทำลายได้ง่าย
https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQiBTkCSV50LsEXtK1-jjOheHiKY6VHa2DwdNV4O507UYZ-ec2TsfpCsdGyrXzIDBLrzqo&usqp=CAU
อาการของภาวะโลหิตจาง:
– อ่อนเพลียและเหนื่อยง่าย: เนื่องจากออกซิเจนไม่เพียงพอ ร่างกายจะรู้สึกอ่อนเพลียตลอดเวลาแม้จะไม่ได้ทำกิจกรรมหนัก
– หน้ามืดและเวียนศีรษะ: ขาดออกซิเจนทำให้การทำงานของสมองไม่สมบูรณ์ อาจทำให้มีอาการหน้ามืด เป็นลมง่าย
– ผิวซีดและเหงื่อออกง่าย: ผิวหนังอาจซีดจากการขาดเลือดและเหงื่อออกง่ายแม้อยู่ในสถานการณ์ที่ไม่ร้อน
– หัวใจเต้นเร็วหรือไม่สม่ำเสมอ: เมื่อร่างกายขาดออกซิเจน หัวใจจะต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อพยายามส่งออกซิเจนไปยังอวัยวะต่างๆ ทำให้มีอาการหัวใจเต้นเร็วหรือผิดจังหวะ
ประเภทของภาวะโลหิตจาง:
- โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก
เป็นภาวะที่พบได้บ่อยที่สุด สาเหตุจากการขาดธาตุเหล็กที่ใช้ในการสร้างฮีโมโกลบิน อาจเกิดจากการขาดอาหารที่มีธาตุเหล็ก หรือการสูญเสียเลือดมาก
- โลหิตจางจากการขาดวิตามิน
การขาดวิตามินบี12 หรือโฟเลตทำให้ร่างกายผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงที่ไม่สมบูรณ์หรือขนาดใหญ่เกินไป ส่งผลให้เกิดภาวะโลหิตจาง
- โลหิตจางจากโรคเรื้อรัง
โรคเรื้อรัง เช่น โรคไต โรคข้ออักเสบ หรือโรคมะเร็ง สามารถทำให้การผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงลดลง
- โลหิตจางจากภาวะเม็ดเลือดแดงถูกทำลาย
ภาวะที่เซลล์เม็ดเลือดแดงถูกทำลายเร็วกว่าที่ร่างกายสร้างขึ้นใหม่ได้ เช่น โรคโลหิตจางชนิดเฮโมไลติก โรคเม็ดเลือดแดงรูปเคียว
การรักษาขึ้นอยู่กับสาเหตุของโรค หากเกิดจากการขาดธาตุเหล็กหรือวิตามิน จะรักษาด้วยการเสริมสารอาหารเหล่านั้น หากเกิดจากโรคเรื้อรังหรือภาวะที่ทำลายเซลล์เม็ดเลือดแดง อาจต้องรักษาโรคต้นเหตุควบคู่ไป
สนับสนุนเนื้อหาโดย เครื่องช่วยฟัง ดิจิตอล
